Neden Çocuğunuz Minik Mozart Olmasın?

Piyano denildiğinde kulağımıza ilk gelen beste, kuşkusuz Mozart’ın ‘Rondo alla Turca’sı oluyor. Birçoğumuzu hevesle piyano başına oturtan bu beste, birkaç denemenin ardından ‘piyano bana göre değil’ sözleriyle hızla uzaklaşmamıza sebep olmuştur. Çocukların piyanoyla tanışması için Parents okuyucularımıza özel bir konu hazırladık.

Piyano eğitimi ilk olarak kulağa çok zor gelebilir. Ancak iyi bir öğretmen eşliğinde çocuğunuza keyifli bir hobi saati sağlayabilirsiniz. İlk olarak kulağa uzak gelen piyano eğitimi, çocuğunuzun en sevdiği enstrüman olabilir. Ebru Bale Ve Müzik Okulu Piyano Bölüm Başkanı Bilge Demirkazan ile gerçekleştirdiğimiz söyleşi sonrasında, piyano eğitimine farklı bir bakış açınız olabilir. Bizlerde söyleşi sonrasında piyano eğitimi hakkında birçok doğru bildiğimiz yanlışlar olduğunun farkına vardık. Unutmamamız gereken şey ise doğru eğitim, tüm zorlukların üstesinden gelir…

Çocuklar, piyano eğitimine kaç yaşından itibaren başlayabilir? Hangi yaş aralığındaki çocuklar piyano eğitimde başarılı?

Piyano eğitimi 4,5-5 yaş itibariyle başlayabilir. En ideal yaş hangisi diye soracak olursanız bu, çocuktan çocuğa değişir. Çocuğun ev ortamı, yetiştirilme tarzı, anne babanın karakteri, ailenin sosyo-ekonomik yapısı, çocuğun öğrenme dil modeli ve daha birçok etken, ideal eğitime başlama yaşını değiştirir. Ama şunu ifade edebilirim, eğer iyi bir öğretmen varsa karşınızda ve ekonomik bir sıkıntınız yoksa ne kadar erken başlayabilirse eğitim o kadar iyi olur. Tabii ki aileler sabır ve sevgiyle eğitim sürecini yakından takip etmeliler.

Piyano eğitimine çocuklar kendi isteğiyle mi yoksa ailelerin yönlendirmesiyle mi başlıyor?

Burada önemli olan şu: Çocuğun bu konuda merakını uyandıracak bir ortam yaratmak. Bu bazen kendiliğinden oluyor. Yani bir arkadaşı ya da akrabalardan biri piyano çalıyor olduğu için çocuk da hevesleniyor. Bazen de bizzat bu merakı uyandırmak için ailelerin biraz çaba göstermesi gerekiyor. Evde piyano eserlerinin dinlenmesi, ünlü bestecilerin hayatları ile ilgili kitaplar okumak, konserlere gitmek gibi… Yani piyano eğitiminin nasıl bir süreç olduğunu, sağlayacağı faydaları 5 yaşındaki bir çocuğun tam idrak etmesi mümkün değil. O ancak heves edebilir. Bu da manipülasyonla olacak bir şey. Sonrası zaten biz öğretmenlerin işi, yani severek eğitime devam etmesini sağlamak.

Her çocuk piyano çalabilir mi?

Evet, her çocuk piyano çalabilir. Önemli olan çocuğun bunu istemesini sağlamak, bu da iyi bir piyano öğretmeninin işi. Tabii her çocuğun gelişim süreci farklılık gösterebilir. Bir çocuğun 10 derste geldiği yere başka bir çocuk, 3 derste gelebilir. El koordinasyonu zayıf bir çocuk 20 derste gelebilir. Ama gelir. Sabırla çocuğun yaptığı işten zevk almasının sağlaması gerekiyor. Burada aile-öğretmen ilişkisi çok önemli. Ailelerin, güvenebilecekleri nitelikli bir öğretmenle sürece destek olmaları gerekiyor.

Okul öncesi dönemde müzik ve piyano eğitiminin çocuklar üzerindeki etkileri neler?

Piyano çalmayı öğrenmek önce beyin-el koordinasyonunu geliştirir. Dolayısıyla okul öncesi dönemde sadece bu beceriyi kazanmak bile yazma ve okuma işini daha kolay ve çabuk hale getirecektir. Bunu çok kolay gözlemleyebilirsiniz.

Henüz okuma yazma bilmeyen çocuklara piyano eğitimi verirken notaların hafızalarında kalmasını nasıl sağlıyorsunuz?

Biz Ebru Bale ve Müzik Okulu olarak özel bir sistem geliştirdik. Sistemi burada detayları ile anlatmam çok zor. Ama aileler için şunu söyleyebilirim. Çocuğunuz piyano çalıyor ve hangi notayı çaldığını bilmiyorsa, özellikle fa anahtarını tanımıyor ve okuyamıyorsa bilin ki yanlış bir eğitimin içindesiniz. Hemen öğretmeni ile bu sıkıntınızı paylaşın ve bu problemi gidermesini sağlayın. Parmak numarasına bakarak çalmak ya da notaları renklerle öğrenmek sonrasında ciddi sıkıntılar yaratacak yanlış sistemlerdir. Burada en dikkat edilmesi gereken husus, çocuğun ne yaptığını bilerek devam etmesidir. Her şeyi anlatmanın bir yolu var. Çocuk anlamalı, ezberlememelidir.

Piyano eğitimi nasıl bir süreci kapsıyor? Bize biraz bahsedebilir misiniz?

Neticede çok kompleks bir eğitim, piyano. Düşünün ki, önünüzde bir takım semboller var, her biri iki eliniz için farklı şekillerde şifrelenmiş. Bu şifreleri çözmek için iki elinize de aynı anda farklı işlem yaptıracaksınız. Yaptığınız işlem sırasında bazı sesler elde edeceksiniz ve bu seslerin belli ritmik değerleri olduğu için sizin bir takım melodiler yaratmanızı sağlayacaklar. Bunu yaparken beyin, iki farklı anahtarda notaları tanıyor, onları iki ele farklı komut vererek çaldırıyor. Temel eğitimde bu, yaklaşık 2-3 yıl sürer ve işin en önemli kısmını öğretmiş oluyoruz. Yani çalma teknikleri öğreterek tüm bunları yapmayı… Hiç kolay bir iş değil. Ayrıca, disiplin isteyen bir iş. Süreç tahmin edebileceğiniz gibi çocuktan çocuğa değişir. Burada yine iyi öğretmene ve sisteme vurgu yapmam lazım. Öğretmenin ne zaman, hangi bilgiyi, nasıl öğreteceğini bildiği bir sistemi olması gerekir. Ve bunu bir program dahilinde yapması lazım.
Tabii derslerin mutlaka bire bir yapılması gerektiğini söylemeliyim. Piyano eğitiminde toplu ders olmaz. Her çocuğun kendi seviyesine göre hazırlanmış kimseyle yarışmadığı bir programın içinde olması gerekir. Özellikle başlangıç aşamasında yapılan bu tip hatalar, çocuğun piyanodan soğumasına neden olabiliyor.

Piyano eğimine başlamadan önce ailelere tavsiyeler:

1. Eğitim almaya gideceğiniz kurumun öğretmen kadrosunun diplomalarına bakmanız.
2. Nasıl bir program izleneceğinin bilgisini detaylı öğrenmeniz.
3. Uluslararası sertifikasyon programlarının sınavlarına hazırlayan bir sistemin içinde olmanız.
4. Öğretmeninizin çocuğunuzu sadece bu sınavlara hazırlamayıp, onun teknik ve müzikal gelişimi için başka metotlarla da dersi zenginleştirdiğinden emin olun.
5. Öğretmeninizden derste neler yapıldığını ve ev ödevlerinin neler olduğunu takip edebileceğiniz düzenli bir defter tutmasını isteyin.
6. Derslerinizi düzenli yapabileceğiniz, ders iptallerinin olmayacağı bir sistemin içinde olduğunuzdan emin olun. Çünkü piyano eğitiminde düzenli ders yapmak, öğrencinin hızlı ilerlemesini sağlar.

Evlerine piyano almak isteyen ebeveynler nelere dikkat etmesi gerekiyor?

Dikkat edilecek fazla bir şey yok. Araştırma yapacaklar. Herkes bütçesine uygun bir piyano alacak. Çok seçenek var. Bir sürü piyano markası ve dijital piyanolar var. Ev ortamı akustik piyanoya uygun olmayan yani ‘evde boş yerimiz yok’, ‘komşular rahatsız olur’, ‘yakın bir zamanda taşınabiliriz’, ‘fazla bütçe ayıramayız’ gibi sorunlarınız varsa dijital piyano tercih edebilirsiniz. Çok pahalı dijital piyanolar da var. Ben onları kastetmiyorum tabii. Ucuz, fazladan herhangi bir teknolojik özelliği olmayan, basit bir dijital piyano alabilirler. Tabii öğrenci eğitime devam ediyor ve ilerliyorsa akustik piyanoya geçmek şart. Çünkü piyano eğitimi deyince bilmeliyiz ki akustik piyano en doğru tercih olacaktır. Bir mekanizması var. Ve bu mekanizma bizim parmaklarımızın basma kuvvetini artırıyor. Tuşların hafif olması bu sebeple işin doğasına aykırı…
‘Eve hiç enstrüman almadan derslere devam edebilir miyiz?’ diye soracak olursanız, kesinlikle hayır derim. Piyano eğitimine başlamaya karar verdiyseniz evinizde mutlaka piyano olmalı.

Piyano eğitiminin zeka gelişiminde IQ seviyesini artırdığı bilgisi bulunuyor. Bu konuyla ilgili neler söyleyebilirsiniz?

Şüphesiz piyano eğitiminin çocuğun hayatına kattığı değer çok yüksek. Bunu sadece IQ seviye artışıyla sınırlamamak gerek. Evet, bilimsel araştırmalar bu konuda net bilgiler veriyor; piyano çalan bir çocuğun bilişsel, fiziksel, sosyal zekası piyano çalmayan yaşıtlarına göre epey farklılık gösteriyor. Bunu biz de birebir gözlemleyebiliyoruz. Ayrıca yapılan testler var; piyano çalan öğrencilerin hafızaları, algılama becerileri çok gelişiyor. Veliler bu bilimsel makalelere internetten çok rahat ulaşabilirler. Bir de işin vizyon kısmı var. Bu bir kültür; bunun bir parçası olmak, iyi müzik nedir bilmek, çok sesli müziği anlamaya başlamak ne büyük bir zenginlik.

Veliler için İyi öğretmen kimdir, nasıl oluru biraz anlatır mısınız?

İyi öğretmen enstrümanına hakim olmalı. Bunu anlamak kolay; öğretmeninizin diplomasına bakarak bunu anlarsınız. Nereden mezun olmuş? İşletme fakültesi ya da halka ilişkilerden mezun bir piyano öğretmeniniz olmamalı. Bunu okuyanlar güleceklerdir ama bu örnekler maalesef var. İyi öğretmenin ikinci özelliği pedagojik açıdan donanımlı olmasıdır. Yani her yaş grubundaki çocukla bilgi paylaşabilmesi, öğrencinin öğrenme ritmine göre dersi programlayabilmesi, öğrencinin moral değerlerini ölçerek onu motive etmeyi bilmek gibi… ve maalesef öğretmeninizin bu özelliğe sahip olup olmadığını diplomasından anlayamazsınız. Burada karakter özellikleri, öğretmenin çocukları ve işini çok sevmesi, dersi kendi için de etkin öğrenme alanı olarak görmesi, kendini geliştirmesi, yeni metotları ve uluslararası programları yakinen takip edip kendi bilgilerini güncel tutması gibi bir takım özellikler sıralayabilirim.

Kaynak: http://www.parentsdergisi.com/neden-minik-mozart-olmasin/